Samochody Warszawa – historia marki

Nie brakuje osób, którym marzy się, aby na rynku było dostępne prawdziwie polskie auto. Od polskiego producenta, zaprojektowane i wyprodukowane w naszym kraju. Na spełnienie tych marzeń zapewne jeszcze poczekam, ale nic nie stoi na przeszkodzie, aby polskie auto kupić już teraz. Tyle że używane.

Warszawa, Polska?

Samochody Warszawa to dla obecnej młodzieży niemal prehistoria, ale osoby urodzone kilkadziesiąt lat temu jeszcze pamiętają, gdy po ulicach jeździły te zabytkowe dziś konstrukcje. Trzeba też pamiętać, że choć Warszawa kojarzy się z polskim autem, to tak naprawdę pod względem technicznym jest to radziecka konstrukcja M20 Pobieda, na produkcję której polskie władze otrzymały licencję. Oczywiście, polska wersja była wielokrotnie modyfikowana i ulepszana. Był to zarazem pierwszy samochód produkowany w Polsce po II wojnie światowej. Pierwsza Warszawa zjechała z taśmy produkcyjnej w 1951 roku. Był to pojazd zmontowany w całości z części dostarczanych z ZSSR. Udział polskich podzespołów stopniowo rósł i 5 lat później fabryka była w stanie produkować już w pełni polski samochód – czyli zbudowany z części wytworzonych w naszym kraju. Samochody osobowe Warszawa już w momencie rozpoczęcia produkcji nie uchodziły za konstrukcję szczególnie nowoczesną. Modyfikacje wprowadzane przez polskich inżynierów pozwalały na polepszanie właściwości auta – od 1962 roku pojazdy były wyposażane w nowocześniejszy górnozaworowy silnik S-21.

Technika made in Poland

Pod względem technicznym Warszawa była rozwinięciem projektu M20. Posiadała samonośne nadwozie, a pierwszy silnik montowany pod maską rozwijał moc 50KM. Napęd trafiał na koła tylne za pomocą ręcznej, pierwotnie 3-biegowej skrzyni biegów, ulepszonej później do wersji o czterech przełożeniach. Samochód Warszawa przechodził niewielkie zmiany w kwestii stylistyki nadwozia. Zmieniano wygląd pasa przedniego, a we wnętrzu pojawiały się inne tapicerki czy nowe koło kierownicy. Poważniejsza modernizacja przyszła na początku lat 60-tych. Wysiłkiem polskich inżynierów przeprojektowano tylną część nadwozia, przez co Warszawa stała się sedanem. Stale ulepszano także to, co pod maską. Pojawiały się nowe elementy, zmieniano elementy zawieszenia i układ kierowniczy. Wkrótce do oferty dołączyła także wersja kombi, używana później m.in. jako samochód pogotowia ratunkowego. Późniejszych wersji Warszawy było zresztą znacznie więcej. Opracowano m.in. wersję Pickup, która trafiła do produkcji seryjnej i miała być odpowiedzią na potrzeby rynku w zakresie niedużego samochodu dostawczego. Walorami użytkowymi wyróżniała się także wersja furgon o sporych możliwościach przewozowych i ze wzmocnionym zawieszeniem.

Z Warszawy do Żuka

Aż trudno w to uwierzyć, ale jeden model posłużył za bazę do stworzenia tak wielu konstrukcji. Warszawa nie tylko przyjmowała wcielenia pojazdu specjalistycznego czy małego dostawczaka, ale była także podstawą do opracowania zupełnie nowych pojazdów – tak stało się w przypadku np. Żuka czy Nysy. Żuk trafił do seryjnej produkcji w 1959 roku i powstał w oparciu o sprawdzone podzespoły zaadaptowane z osobowej Warszawy. Ten sam był m.in. silnik czy skrzynia biegów. Podobnie było w przypadku Nysy. Ten opracowany w Polsce dostawczak oparty był na podwoziu osobówki, choć miała całkowicie nowe nadwozie, modernizowane później w kolejnych latach produkcji. Na bazie Warszawy stworzono także użytkowego Tarpana. A konstrukcja osobowej wersji także była nieustanie modernizowana. Powstało też wiele prototypów, w tym bardzo obiecujący model 210, który zrywał z dotychczasową, ciężką stylistyką. Auto nie weszło nigdy do produkcji, a jedna z teorii zakłada, że posłużyło jako pierwowzór do stworzenia radzieckiego GAZ-a M24 Wołga.

Warszawą po Warszawie?

Produkcję Warszawy zakończono w 1973 roku. Auto było już wówczas mocno przestarzałe i obiegało od konkurencyjnych konstrukcji, zwłaszcza zza żelaznej kurtyny. Plany zakładały, że Warszawa będzie produkowana w liczbie nawet kilkudziesięciu tysięcy sztuk rocznie. Wiele egzemplarzy miało trafiać na eksport – nawet do takich krajów jak Arabia Saudyjska czy Iran. Ostatecznie jednak wydajność zakładu na Żeraniu nigdy nie osiągnęła zakładanych wskaźników. Najwięcej pojazdów wyprodukowano w 1968 roku, gdy powstało prawie 18 tysięcy Warszaw. W kolejnych latach produkcja systematycznie malała. Następcą został Polski Fiat 125p, produkowany w Polsce na mocy umowy licencyjnej z Włochami. Dziś zakup Warszawy nie jest prostym zadaniem. Auto jest już pełnoprawnym zabytkiem i znalezienie ciekawego egzemplarza może zająć sporo czasu. Samochody używane Warszawa to w ogłoszeniach rzadkość. Egzemplarze, które się pojawiają, są zazwyczaj po obszernej renowacji i osiągają spore ceny. Pod względem technicznym eksploatacja Warszawy nie jest mocno kłopotliwa. Prosta konstrukcja nie sprawia wielu kłopotów, choć dostęp do części zamiennych jest już utrudniony. A największą bolączką tych aut jest szybko postępująca korozja.